Là tỉnh không có tài nguyên rừng, núi và biển nhưng Hưng Yên mang đậm trong mình những truyền thống văn hóa, văn hiến của đất nước. Hiện nay toàn tỉnh có hơn 1.802 di tích các loại, trong đó có 2 di tích được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (Khu di tích Phố Hiến và chùa Thái Lạc), 03 bảo vật quốc gia, 168 di tích, cụm di tích được xếp hạng cấp quốc gia (đứng thứ 3 cả nước về số lượng di tích được xếp hạng cấp quốc gia, sau Hà Nội và Bắc Ninh). Các di tích và cụm di tích đã và đang được quy hoạch tổng thể để bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị lịch sử văn hóa gắn với phát triển du lịch.
Di tích đền Mẫu (phường Quang Trung, thành phố Hưng Yên) thuộc Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến
Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến với 16 di tích đặc biệt có giá trị, trong đó có Chùa Chuông - một ngôi chùa cổ được mệnh danh là "Phố Hiến đệ nhất danh thắng"; Văn Miếu Xích Đằng - biểu tượng tôn vinh truyền thống khoa bảng, truyền thống hiếu học của người Hưng Yên xưa và nay; đền Mẫu linh thiêng với cây Sanh - Đa - Si cổ thụ đã hơn 700 năm tuổi; đình, chùa Hiến – nơi có cây nhãn tổ hơn 300 năm tuổi; đền Thiên Hậu, Võ Miếu, Đông Đô Quảng Hội là những di tích mang đậm màu sắc kiến trúc và nghệ thuật điêu khắc Trung Hoa...
Đền Đa Hòa (thuộc xã Bình Minh, huyện Khoái Châu) nằm bên tả ngạn sông Hồng, có cảnh quan thiên nhiên đẹp, không khí trong lành, là nơi thờ Đức thánh Chử Đồng Tử cùng nhị vị phu nhân. Tổng thể kiến trúc bao gồm 18 công trình với các mái hình thuyền, thể hiện sự sáng tạo và trí tưởng tượng phong phú của một nhà kiến trúc đại tài cuối thế kỷ XIX – Tiến sĩ Chu Mạnh Trinh. Ngôi đền không chỉ là một điểm đến tâm linh mà nơi đây còn được ví như “chốn bồng lai tiên cảnh”.Nằm trong cụm di tích thuộc huyện Khoái Châu còn có đền Dạ Trạch hay còn gọi là đền Hóa thuộc thôn Vĩnh, xã Dạ Trạch. Đây là nơi Đức thánh cùng nhị vị phu nhân hóa về trời, để lại một vùng đầm hồ rộng lớn gọi là “Đầm Nhất Dạ”. Vào thế kỷ thứ VI, vùng “Đầm Nhất Dạ” được Triệu Quang Phục (Triệu Việt Vương) dùng làm căn cứ chiến tranh du kích đánh đuổi giặc Lương.
Đền Phù Ủng (thuộc xã Phù Ủng, huyện Ân Thi) - nơi thờ tướng quân Phạm Ngũ Lão, một danh tướng thời nhà Trần. Ông nổi tiếng với giai thoại bị giáo đâm vào đùi khi đang ngồi đan sọt bên vệ đường mà không hề hay biết vì mải suy nghĩ về việc nước.
Nằm ở phía Bắc của tỉnh có cụm di tích chùa Nôm và làng cổ Đại Đồng. Chùa Nôm là một trong những ngôi chùa cổ của cả nước. Trải qua bao biến cố của lịch sử và những trận lũ lụt, hiện tại ngôi chùa vẫn lưu giữ được hàng trăm pho tượng cổ được làm bằng đất. Làng cổ Đại Đồng còn có tên gọi là làng Nôm – một ngôi làng cổ còn gìn giữ được những dấu tích xưa từ những nếp nhà, cổng làng, chợ quê, cây cầu đá…
Chùa Nôm ở làng Nôm thuộc xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm
Xuôi về phía Đông Nam, du khách được đến thăm các di tích thuộc huyện Phù Cừ và huyện Tiên Lữ, gồm: Đền Tống Trân (xã Tống Trân, huyện Phù Cừ) - nơi thờ Lưỡng quốc Trạng nguyên Tống Trân và nàng Cúc Hoa xinh đẹp, hiếu thảo, thủy chung; Di tích lịch sử quốc gia Cây đa và đền La Tiến (thuộc xã Nguyên Hòa) - là nơi tưởng niệm 1.145 chiến sĩ cách mạng và đồng bào ta đã hy sinh anh dũng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược để bảo vệ nền độc lập cho đất nước; là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước, truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của tỉnh Hưng Yên nói riêng và cả nước nói chung; Đền Đậu An (thuộc xã An Viên, huyện Tiên Lữ) – nơi duy nhất trong cả nước thờ Ngọc Hoàng Thượng Đế, Thiên Tiên, Địa Tiên cùng Ngũ lão tiên ông. Ngoài những giá trị đặc sắc về kiến trúc nghệ thuật, ngôi đền còn lưu giữ được nhiều di vật cổ có giá trị về nghệ thuật và tín ngưỡng, đặc biệt có Tháp Cửu Trùng bằng đất nung được xây dựng vào thời Lý - Trần với những họa tiết mang đậm văn hóa Chăm.
Hưng Yên là vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi sản sinh ra những danh nhân văn hóa làm rạng danh quê hương, đất nước với hệ thống các nhà tưởng niệm, nhà thờ: Nhà tưởng niệm Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh – nhà lãnh đạo xuất sắc, người con ưu tú của dân tộc, nhà tưởng niệm được đặt trên chính mảnh đất của gia đình thuộc xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ; nhà thờ bà Hoàng Thị Loan – thờ thân mẫu Chủ tịch Hồ Chí Minh (thuộc thôn Vân Nội, xã Hồng Tiến, huyện Khoái Châu), nơi đây được coi là đất tổ của dòng họ Hoàng; nhà tưởng niệm Đại danh y Hải thượng Lãn ông Lê Hữu Trác – ông là một bậc danh y đại tài của nước ta thế kỷ 18 (thuộc xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ)...
Ngoài ra, Hưng Yên còn lưu giữ gần 400 lễ hội truyền thống đặc sắc, trong đó có 3 lễ hội được bảo tồn theo dự án văn hóa phi vật thể. Đó là Lễ hội đền Đậu An (xã An Viên, huyện Tiên Lữ) tưởng nhớ Ngọc Hoàng Thượng Đế cùng các vị thần tiên đã có công khai phá, mở rộng đất đai cho cư dân trong vùng; Lễ rước nước tại đền Đa Hòa, xã Bình Minh, đền Hóa, xã Dạ Trạch (huyện Khoái Châu) hay còn gọi là Lễ hội Chử Đồng Tử - Tiên Dung, là một trong 16 lễ hội lớn nhất trong cả nước; Lễ hội cầu mưa (xã Lạc Hồng, huyện Văn Lâm) thể hiện ước vọng của cư dân nông nghiệp. Ngoài ra Hưng Yên còn có Lễ hội văn hóa dân gian vùng Phố Hiến – là một lễ hội đặc sắc của tỉnh, tái hiện những tín ngưỡng, phong tục, tập quán của người dân Phố Hiến từ xa xưa.
Đền Đậu An (xã An Viên, huyện Tiên Lữ)
Hưng Yên là vùng đất có nhiều đặc sản nổi tiếng, nhiều đặc sản đã từng được tiến Vua: Nhãn lồng, gà Đông Tảo… Nhãn lồng là thứ quà tặng đặc biệt mà đất trời ưu ái dành riêng cho mảnh đất Hưng Yên với hương thơm và vị ngọt đặc trưng không nơi nào có được. Bún thang là món ăn bổ dưỡng, đượm chất quê hương mà ai đi xa cũng nhớ. Ngoài ra còn phải kể đến những món ăn, những trái ngọt như: chè sen long nhãn, bánh cuốn làng Phú Thị, bánh răng bừa Phụng Công, chả gà Tiểu Quan, ếch om Phượng Tường, cam Hưng Yên, vải lai Phù Cừ ... Đó là những đặc sản ẩm thực mang đậm hương vị của một vùng Hưng Yên phù sa châu thổ.
Bên cạnh hệ thống di tích lịch sử văn hóa phong phú, Hưng Yên còn có các làng nghề có khả năng khai thác phục vụ phát triển du lịch, đó là làng nghề đúc đồng Lộng Thượng, làng nghề chạm bạc Huệ Lai, làng làm hương xạ thôn Cao, các làng hoa - cây cảnh huyện Văn Giang, làng nghề đan đó Thủ Sỹ.... Đặc biệt Hưng Yên là một trong những cái nôi của các loại hình văn hóa nghệ thuật đặc sắc như: hát trống quân, hát ca trù, hát chèo..., trong đó nghệ thuật hát trống quân đã được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2016. Trong những năm gần đây, những loại hình văn hóa nghệ thuật này được quan tâm khai thác phục vụ phát triển du lịch, cũng là giải pháp để bảo tồn những di sản quý báu mà cha ông để lại.
Với những thế mạnh về tài nguyên du lịch, Hưng Yên không những phát triển về loại hình du lịch văn hóa tâm linh mà còn phát triển về du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch làng nghề… Đến Hưng Yên, du khách được tận hưởng không khí trong lành, yên bình, trải nghiệm cuộc sống nông thôn cùng người dân tại các nhà vườn vùng Văn Giang, Khoái Châu, Phố Hiến, Phù Cừ với vườn cam, vườn bưởi, vườn nhãn, vườn trồng rau sạch; trải nghiệm tại các làng nghề như: làng hoa, làng trồng cây cảnh, làng nghề làm hương, làng nghề đan đó…
Thời gian qua, các cấp, các ngành đã có sự quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất kỹ thuật ngành, cơ sở hạ tầng du lịch, hệ thống khách sạn, nhà hàng… phần nào đáp ứng được nhu cầu ăn nghỉ cho khách du lịch. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 200 cơ sở lưu trú du lịch, trong đó có 2 khách sạn 3 sao (Khách sạn Phú Mỹ và Khách sạn Phương Anh), 10 khách sạn 2 sao, 16 khách sạn 1 sao. Đặc biệt, công tác quảng bá xúc tiến du lịch, hoạt động liên kết, hợp tác với các tỉnh trong vùng được đẩy mạnh, tạo đà cho việc phát triển du lịch của tỉnh. Hưng Yên hứa hẹn sẽ là một điểm đến du lịch hấp dẫn trong vùng và trong cả nước.
http://baohungyen.vn/van-hoa/202007/ky-niem-60-nam-nganh-du-lich-viet-nam-0971960-0972020-hung-yen-net-duyen-hon-viet-6616b82/