Những ngày này, đến các khu dân cư của xã Quảng Châu dễ dàng bắt gặp các điểm thu mua lá dong với nhiều lao động làm việc tất bật. Người cân lá, người xếp, người đếm, người lau rửa và cắt sửa cho từng phiến lá… Mùi lá dong thơm hoà quyện với không khí se lạnh của tháng Chạp như đem tết đến rất gần. Đặc biệt hơn, trong những đơn hàng lá dong gửi đi khắp nơi ấy, có những bó lá được lựa chọn tỉ mỉ cả về kích thước, màu sắc, chất lượng để xuất khẩu đi các nước như: Cộng hoà Liên bang Đức, Nhật Bản, Cộng hoà Séc…
Anh Nguyễn Xuân Hoạt ở thôn 1, chủ cơ sở thu mua và xuất bán lá dong ở xã Quảng Châu cho biết: Những ngày thường, cơ sở của tôi thu mua khoảng hơn 1 tấn lá dong, ngày tết, số lượng lá thu mua đạt 4 đến 5 tấn. Trước đây tôi từng đi làm việc ở nước ngoài, nhận thấy kiều bào người Việt Nam và người nước ngoài rất thích dùng lá dong để gói bánh, gói thực phẩm. Tôi đã kết nối với doanh nghiệp xuất khẩu rau quả, thực phẩm để xuất khẩu lá dong của quê nhà sang Cộng hoà Liên bang Đức. Khi doanh nghiệp có đơn hàng, chúng tôi sẽ lựa chọn lá, sơ chế sạch sẽ theo yêu cầu để doanh nghiệp đóng gói, chuyển đi. Mỗi tháng, chúng tôi xuất sang nước bạn được từ 5 đến 6 vạn lá dong, tháng tết dương lịch và Tết Nguyên đán, số lượng tăng lên gấp đôi, gấp ba.
Không chỉ có cơ sở của anh Hoạt, tại xã Quảng Châu còn có 5 cơ sở thu mua lá dong với số lượng lớn khác cũng đều đặn lựa chọn, sơ chế lá dong để xuất khẩu sang Nhật Bản, Cộng hoà Séc và một số nước khác, như cơ sở của ông Nguyễn Văn Dậu, ông Dương Văn Tùng… Lá dong gói bánh chưng hiện nay được thu mua khoảng 700 đồng đến 1 nghìn đồng/lá, lá dong tuyển chọn để xuất khẩu có giá cao gấp 2 đến 3 lần.
Ông Dương Văn Tùng, chủ cơ sở thu mua lá dong ở thôn 4 chia sẻ: Chất lượng lá dong ở xã Quảng Châu luôn được khách hàng đánh giá cao vì lá dày, xanh, to bản và thơm đậm. Khi lá thu gom về cơ sở, chúng tôi sẽ phân loại, loại lá nhỏ để gói bánh tẻ, giò chiếc, loại lá to để gói bánh chưng, bánh nếp… Riêng đối với lá để xuất khẩu, chúng tôi sẽ lựa chọn theo yêu cầu của doanh nghiệp xuất khẩu, kích cỡ lá vừa phải, đều nhau, được bỏ cuộng và cắt tỉa gọn gàng để dễ đóng gói và vận chuyển.
Thu mua, sơ chế lá dong tại cơ sở của anh Nguyễn Xuân Hoạt ở thôn 1, xã Quảng Châu
Do vận chuyển thời gian dài nên lá dong xuất khẩu phải được lựa chọn kỹ, xanh tươi, không bị dập nát, không rách, rửa sạch và lau khô. Sau khi rửa với nước sạch và lau khô, phủ vải ẩm, để ở nơi thoáng mát, lá dong giữ màu xanh trong nhiều ngày. Nên khi đến tay người tiêu dùng ở nước ngoài lá vẫn xanh tự nhiên, mùi thơm, thích hợp để gói bánh, gói thực phẩm.
Ông Trần Văn Phú ở thôn 3 cho biết: Gia đình tôi trồng hàng mẫu lá dong đã mấy chục năm nay, giống cây truyền từ thời ông cha để lại, lá to, dày, khi gói bánh giữ vị xanh và thơm, người dân trong xã gọi là lá dong nếp. Xưa kia, đất canh tác, vườn tược trong xã thường xuyên bị ngập úng, đa phần các cây trồng không chịu được ngập úng đều bị chết nhưng chỉ có cây lá dong sau mỗi trận ngập lại bật lá, phù sa tự nhiên nuôi lá lớn, dày đẹp vào đúng dịp tết. Cây cho thu hái quanh năm, trừ chi phí, mỗi tháng gia đình tôi có thu nhập từ 5 đến 7 triệu đồng, tháng giáp tết thu nhập trên 10 triệu đồng.
Lá dong ngoài việc dùng để gói bánh chưng, còn để gói nhiều loại bánh khác như: bánh tẻ, bánh nếp, bánh giò, gói giò bò, giò lợn… Nên không chỉ trong dịp tết, lá dong còn được sử dụng phổ biến trong chế biến thực phẩm hằng ngày ở hầu hết các địa phương. Dùng lá dong gói thực phẩm vừa sạch, an toàn cho sức khoẻ lại có mùi thơm đặc trưng. Việc tiêu thụ lá dong của nông dân trong xã giờ đây đã đơn giản hơn rất nhiều, khi lá đến lứa, người trồng chỉ cần thu hái và mang đến các điểm thu mua ngay trong thôn, trong xã. Trên những ruộng, vườn lá dong của xã Quảng Châu luôn thấp thoáng bóng người cắt lá với đôi tay thoăn thoắt.
Đồng chí Dương Văn Toan, Chủ tịch UBND xã Quảng Châu cho biết: Cây lá dong từ giống cây trồng tận dụng dưới tán nhãn, những thửa đất trống, nay đã trở thành cây trồng cho thu nhập khá với nông dân trong xã. Thời gian tới, địa phương tiếp tục duy trì và phát triển các vườn trồng lá dong theo hướng chuyên canh, khuyến khích nông dân thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã chuyên trồng và tiêu thụ lá dong, nâng cao chất lượng, đẩy mạnh liên kết tiêu thụ trong và ngoài nước để quảng bá sản phẩm lá dong truyền thống của quê hương, đem lại giá trị kinh tế cao cho nông dân.
https://baohungyen.vn/la-dong-xa-quang-chau-xuat-ngoai-3169247.html