Mỗi độ thu về, âm hưởng hào hùng của ca khúc “19 tháng 8” vang lên như nhắc nhở chúng ta luôn tự hào về sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc Việt Nam - Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Với niềm tự hào, chúng tôi tìm về những địa danh lịch sử gắn liền với những ngày quân và dân tỉnh ta cùng với cả nước anh dũng, tiến hành Tổng khởi nghĩa, giành chính quyền cách đây 76 năm....

Đình Thổ Cốc, xã Tân Lập (Yên Mỹ), nơi phát lệnh tổng khởi nghĩa giành chính quyền toàn tỉnh

Huyện Phù Cừ là địa phương đầu tiên của tỉnh giành chính quyền trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Đầu năm 1945,  cao trào kháng Nhật cứu nước diễn ra mạnh mẽ ở Phù Cừ, cùng với việc vận động quần chúng chống thuế, phá kho thóc Nhật, Việt Minh còn tổ chức các cuộc diễn thuyết, tuần hành, mít tinh lớn để tố cáo tội ác của quân giặc, vạch trần bọn tay sai, kêu gọi quần chúng đấu tranh và gia nhập Việt Minh đánh giặc, cứu nước. Khí thế cách mạng ngày càng sục sôi, đón chờ ngày khởi nghĩa. Tối ngày 13.8.1945, đồng chí Lương Phần, Bí thư Chi bộ Đảng Phù Cừ chủ trì cuộc họp các lực lượng Việt Minh huyện để bàn 3 vấn đề chính gồm: Trang bị vũ khí, huy động lực lượng, thời điểm tấn công vào huyện đường. Rạng sáng ngày 14.8.1945, lực lượng Việt Minh huyện đã huy động lực lượng với tổng số khoảng 50 người được trang bị nhiều loại vũ khí chia thành 2 mũi tấn công huyện đường. Lực lượng Việt Minh đã xông vào huyện đường tịch thu đồng triện, thu tài liệu, sổ sách đốt ngay giữa công đường, tịch thu vũ khí của binh lính. Thành công của cuộc khởi nghĩa ngày 14.8 đã đưa huyện Phù Cừ trở thành địa phương đầu tiên của tỉnh khởi nghĩa giành chính quyền về tay Nhân dân. Cách mạng Tháng Tám thành công, chính quyền thực sự về tay Nhân dân, người dân thoát khỏi xiềng xích nô lệ, quê hương bừng lên sức sống mới.

Phát huy truyền thống của quê hương anh hùng, huyện Phù Cừ hôm nay khoác trên mình diện mạo mới. Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân ngày càng được nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người đạt gần 57 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,9% (năm 2020). Năm 2019, huyện được công nhận là huyện nông thôn mới. Ngày 14.8.1945 mãi mãi là mốc son lịch sử hào hùng, niềm tự hào của mỗi cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên địa bàn huyện. Để lan tỏa niềm tự hào đó, năm 2020, huyện Phù Cừ khánh thành công viên 14-8 như nhắc nhớ mỗi cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong huyện về truyền thống đấu tranh anh dũng, kiên cường của các thế hệ ông cha, từ đó chung sức, đồng lòng tạo ra những kỳ tích trong phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện.  

Diện mạo mới huyện Phù Cừ

Một chiều thu tháng Tám yên bình, nắng trải nhẹ trên những con đường bê tông với sắc hoa tím chạy dài tít tắp, chúng tôi có dịp thăm lại mái đình Thổ Cốc, xã Tân Lập (Yên Mỹ) - nơi phát lệnh tổng khởi nghĩa giành chính quyền toàn tỉnh. Mái đình cổ kính, cây đa cổ thụ thi gan cùng tuế nguyệt đã lưu danh vào lịch sử đấu tranh anh dũng, kiên cường của quân và dân Hưng Yên. Đình Thổ Cốc được khởi dựng vào cuối thời Lý (thế kỷ XII), thờ Đế Thích, Cao Sơn Đại Vương và Ngũ Nhạc linh thần. Đặc biệt, cách đây 76 năm, tại mái đình Thổ Cốc cổ kính đã ghi dấu sự kiện lịch sử trọng đại của quân và dân Hưng Yên. Theo cuốn Hưng Yên di tích lịch sử văn hóa,  từ ngày 18-21.8.1945, đình Thổ Cốc là nơi may cờ đỏ sao vàng, biểu ngữ, in truyền đơn, áp phích và phát lệnh tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong toàn tỉnh.  Bên cạnh việc phục vụ cho cuộc tổng khởi nghĩa trong toàn tỉnh, tối ngày 18.8, các thanh niên và quần chúng giác ngộ cách mạng của thôn Thổ Cốc đã tiến hành chặt hạ các cây để chắn những ngả đường đi vào thôn, đề phòng phát xít Nhật. Sáng sớm ngày 19.8, thanh niên, quần chúng giác ngộ cách mạng trong làng Thổ Cốc đã tề tựu đông đủ tại đình cùng với lực lượng Việt Minh kéo về huyện bắt tên tri huyện. Lực lượng Việt Minh huyện Yên Mỹ đã lập chính quyền ngay trong ngày 19.8. Ngôi đình Thổ Cốc nhuốm màu thời gian nhưng mãi mãi là biểu tượng của ý chí cách mạng quật cường và bất diệt.  Năm 1997, đình Thổ Cốc được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích “Kiến trúc nghệ thuật” cấp quốc gia.

Đã 76 năm trôi qua nhưng mỗi độ thu sang, khi cờ đỏ sao vàng bay rợp các con phố, niềm hân hoan nhớ về mùa thu cách mạng lại rộn ràng trong trái tim của hàng nghìn người dân thôn Thổ Cốc. Đình Thổ Cốc không chỉ là nơi diễn ra sinh hoạt tín ngưỡng, văn hóa mà mỗi khi ra đình người dân nơi đây lại cùng nhau ôn lại những trang sử của cha ông về một thời kỳ lịch sử hào hùng, hun đúc lòng tự hào dân tộc, tình yêu quê hương, đất nước. Tự hào về trang sử vàng của địa phương, em Trần Thị Lan chia sẻ: Được sinh ra và lớn lên trong hòa bình, mỗi lần đến thăm ngôi đình làng cổ kính, được các cụ cao niên trong làng kể về truyền thống đấu tranh anh dũng của cha ông năm xưa, thế hệ trẻ chúng em rất xúc động, tự hào. Để có được cuộc sống hòa bình, hạnh phúc, ấm no ngày hôm nay, cha ông bao thế hệ đã đổ biết bao máu xương để giành lấy, vì thế, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, thế hệ trẻ chúng em luôn tự nhủ phải biết trân trọng thành quả của ông cha để lại và phấn đấu vươn lên xây dựng, bảo vệ quê hương, đất nước. 

http://baohungyen.vn/chinh-tri/202108/nhung-dia-chi-do-ghi-dau-an-cach-mang-thang-tam-7e24e95/

Nguồn trích dẫn: baohungyen.vn