Thời gian qua, các làng nghề chế biến lương thực, thực phẩm (LTTP) đã đóng góp một phần không nhỏ vào phát triển kinh tế ở khu vực nông thôn nói chung và những làng có nghề nói riêng trên địa bàn tỉnh. ...

Nghề làm miến dong ở thôn Lại Trạch, xã Yên Phú (Yên Mỹ)

Làng nghề Lại Trạch, xã Yên Phú (Yên Mỹ) là địa phương nổi tiếng với nghề làm miến dong. Trước đây, người dân trong xã chủ yếu làm miến bằng phương pháp thủ công, hiệu quả kinh tế không cao. Khoảng 10 năm trở lại đây, nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn đầu tư trang thiết bị vào sản xuất. Từ vài hộ những năm đầu, đến nay, toàn xã có gần 30 hộ đưa máy móc vào phát triển nghề sản xuất miến, đem lại hiệu quả kinh tế cao, trung bình mỗi hộ có thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng. Không những thế, nghề làm miến dong ở Lại Trạch còn tận dụng được một lượng lớn lao động nhàn rỗi tại địa phương. Để bảo đảm một máy làm miến hoạt động có hiệu quả, mỗi hộ cần có khoảng 5 - 10 lao động, làm việc theo giờ với mức thu nhập khoảng từ 20 đến 25 nghìn đồng/giờ. Nghề làm miến còn góp phần giải quyết việc làm cho 300 - 400 lao động đảm nhận công việc giao, bán miến cho các đầu mối, các chợ trong và ngoài tỉnh.

Cùng với miến dong Lại Trạch, tỉnh còn được biết đến với nhiều sản phẩm nổi tiếng gắn với nhiều địa phương như: Chế biến LTTP Trai Trang (Yên Mỹ); chế biến dược liệu Nghĩa Trai (Văn Lâm); làng nghề truyền thống tương Bần (thị xã Mỹ Hào)... Đến nay, toàn tỉnh có 12 làng nghề chế biến LTTP đang hoạt động, tạo việc làm cho trên 10 nghìn lao động mỗi năm. Mặc dù số hộ làm nghề tại một số làng nghề giảm so với trước đây, song cùng với sự phát triển chung của xã hội, quy mô của các hộ làm nghề có chiều hướng mở rộng, nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư trang thiết bị máy móc phục vụ sản xuất, mở rộng thị trường. Từ chỗ chỉ là nghề phụ lúc nông nhàn, nghề chế biến LTTP tại nhiều nơi đã dần trở thành nghề chính, mang lại nguồn thu nhập cao cho các hộ làm nghề. Nghề chế biến LTTP  đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển của các địa phương, giải quyết việc làm cho lượng lớn lao động nông thôn, đặc biệt là tận dụng được lao động lúc nông nhàn.

Mặc dù góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế, xã hội của nhiều địa phương, nhưng hiện nay, nhiều làng nghề chế biến LTTP trên địa bàn tỉnh chưa được công nhận đạt tiêu chí công nhận làng nghề do công tác quy hoạch, xây dựng thương hiệu và quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, ngoài tương Bần, các sản phẩm khác vẫn chưa được đăng ký thương hiệu, đầu ra cho các sản phẩm vẫn dựa chủ yếu vào thị trường tự do. Người làm nghề phải tự tìm đầu ra cho sản phẩm của mình...

Đồng chí Lê Văn Thắng, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và PTNT) cho biết: Sản xuất mang tính tự phát, quy mô hộ gia đình hiện nay trong các làng chế biến LTTP đang gây trở ngại lớn đối với vấn đề vệ sinh môi trường. Trước đây, vốn là nghề phụ lúc nông nhàn nên các hộ làm nghề tận dụng nơi ở trong các khu dân cư làm nơi sản xuất. Điều đó đã ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường và đời sống của người dân xung quanh. Mặc dù số hộ làm nghề không lớn, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường so với hoạt động công nghiệp và chăn nuôi chưa phải cao, song ít nhiều vẫn tác động tới cuộc sống của người dân. Các phế phẩm từ hoạt động của các làng nghề này được thải trực tiếp ra môi trường mà không qua xử lý không chỉ ảnh hưởng tới không khí mà còn ảnh hưởng tới nguồn nước. Hiện nay, nhiều địa phương đã có quy hoạch xây dựng khu làng nghề tập trung, song việc triển khai thực hiện còn gặp nhiều khó khăn do công tác giải phóng mặt bằng, triển khai dự án…  Đồng thời, do tâm lý của các hộ làm nghề vẫn muốn làm tại nhà để tiện cho việc ăn, ở, đi lại.

Tại một số làng nghề, để giảm thiểu ảnh hưởng của hoạt động sản xuất đối với môi trường, nhiều hộ đã tận dụng những phế phẩm trong sản xuất vào chăn nuôi, kết hợp với việc xây dựng hệ thống hầm biogas. Tuy nhiên, hiện giải pháp này chỉ mang tính chất tự phát, quy mô hộ gia đình, chưa giải quyết được triệt để vấn đề ô nhiễm môi trường trong chế biến LTTP nói chung. 

Thời gian qua, tỉnh luôn quan tâm tổ chức các lớp tập huấn, tuyên truyền các chính sách, những vấn đề liên quan tới phát triển làng nghề, hoạt động của các cơ sở công nghiệp nông thôn. Trong đó công tác vệ sinh an toàn thực phẩm, an toàn lao động và xử lý môi trường là một trong những nội dung quan trọng được chú trọng tuyên truyền. Để các làng có nghề chế biến LTTP trên địa bàn tỉnh tháo gỡ được khó khăn, phát triển, các ngành, địa phương cần đẩy mạnh việc quy hoạch khu sản xuất tập trung, tạo điều kiện để các hộ làm nghề đầu tư máy móc, công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng tính cạnh tranh trên thị trường, khuyến khích họ tham gia các hội chợ, mở rộng thị trường, đồng thời tăng cường các hoạt động tuyên truyền để người làm nghề nâng cao nhận thức trong công tác bảo vệ môi trường vì sự phát triển bền vững.

http://baohungyen.vn/kinh-te/202010/de-cac-lang-nghe-che-bien-luong-thuc-thuc-pham-ngay-cang-phat-trien-b0d0b21/

Nguồn trích dẫn: baohungyen.vn