Nâng hạng cho sản phẩm chủ lực của các địa phương
Ngày 26.3.2019, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 817/QĐ-UBND phê duyệt Đề án mỗi xã một sản phẩm tỉnh giai đoạn 2018 – 2020, định hướng 2025 (Chương trình OCOP). Theo đó, Chương trình OCOP của tỉnh đã chọn lọc được 72 sản phẩm là những sản phẩm chủ lực, có thế mạnh của các địa phương trong tỉnh. Trong đó có 51 sản phẩm thuộc nhóm thực phẩm; 1 sản phẩm thuộc nhóm đồ uống; 6 sản phẩm thuộc nhóm dược liệu; 13 sản phẩm thuộc nhóm lưu niệm, nội thất, trang trí và 1 sản phẩm thuộc nhóm vải và may mặc. Đồng thời xây dựng các dự án phát triển mới 8 mô hình du lịch cộng đồng tham gia chương trình OCOP.
Là địa phương có sản phẩm trong Chương trình OCOP, xã Hòa Phong (thị xã Mỹ Hào) hiện có trên 1,7 nghìn hộ làm nghề mộc, chiếm 54% số hộ trong xã. Với mục tiêu tiêu chuẩn hóa cho sản phẩm mộc đạt 3 sao trong năm 2019, ngay sau khi UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình OCOP, xã Hòa Phong đã xây dựng kế hoạch tập trung hoàn thiện những tiêu chí như liên kết vùng nguyên liệu, mẫu mã, bao bì cũng như chất lượng sản phẩm và các tiêu chí liên quan đến thương mại điện tử… Đồng chí Vũ Xuân Đang, Chủ tịch UBND xã Hòa Phong cho biết: Thực hiện Chương trình OCOP, nghề mộc trên địa bàn xã được định hướng quy hoạch gắn với du lịch. Địa phương đã vận động, tuyên truyền, tạo điều kiện cho các hộ làm nghề vay vốn sản xuất để đầu tư đổi mới công nghệ, định hướng, đào tạo nâng cao tay nghề cho người lao động để tạo ra những sản phẩm cao cấp. Bên cạnh đó, xã vận động các cơ sở sản xuất mộc trên địa bàn thành lập mới các hợp tác xã, tổ hợp tác, từ đó xây dựng thương hiệu, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm. Đến nay, cụm làng nghề đồ mộc mỹ nghệ thuộc các thôn Thuần Mỹ, thôn Phúc Miếu với diện tích trên 100ha đã được UBND tỉnh phê duyệt cũng đang được tích cực triển khai để sản xuất kết hợp với khu thương mại, dịch vụ, theo hướng phát triển du lịch làng nghề.
Thời gian qua, huyện Văn Giang cũng khôi phục, phát triển các làng nghề, ngành nghề có thế mạnh gắn thực hiện Chương trình OCOP phục vụ khách tham quan, mua sắm và trải nghiệm cùng với người dân như: Làng nghề hoa cây cảnh xã Xuân Quan, làng nghề làm bánh răng bừa xã Phụng Công, nghề làm bánh cuốn ở xã Mễ Sở… Đồng chí Nguyễn Quốc Chương, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Văn Giang cho biết: Trong Chương trình OCOP, bước quan trọng nhất là đánh giá và xếp hạng sao. Để các sản phẩm tham gia OCOP có thể đạt điểm từ 50 trở lên, tương ứng chuẩn xếp hạng từ 3 sao thì người sản xuất cần đầu tư vào chất lượng sản phẩm bằng cách áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất; sản phẩm cần có chứng nhận quản lý chất lượng tiên tiến: VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, ISO,… Sản phẩm phải có nguồn gốc rõ ràng như áp dụng truy xuất nguồn gốc điện tử, thực hiện công bố sản phẩm theo quy định; đầu tư ý tưởng, sáng tạo ra các sản phẩm mới, sản phẩm có tính đặc trưng của vùng hay tạo sự khác biệt so với sản phẩm cùng loại đang có trên thị trường. Bên cạnh đó, người sản xuất nên ứng dụng công nghệ trong sơ chế, bảo quản để nâng cao chất lượng sản phẩm, giữ ổn định chất lượng trong quá trình bảo quản, giúp gia tăng giá trị sản phẩm; lựa chọn và thiết kế bao bì bảo đảm tính tiện lợi, an toàn, thân thiện với môi trường, đẹp, dễ bảo quản; thiết kế nhãn hàng hóa bảo đảm thể hiện được đầy đủ thông tin theo đúng quy định và đáp ứng được các tiêu chí về thẩm mỹ.
Nghề làm mộc ở xã Dương Quang (thị xã Mỹ Hào)
Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, các cơ sở sản xuất sản phẩm tham gia Chương trình OCOP sẽ được đầu tư, hỗ trợ, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật thúc đẩy phát triển; được đào tạo nâng cao chất lượng nguồn lao động; tham gia các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại. Năm 2019 tỉnh sẽ thực hiện tiêu chuẩn hóa các sản phẩm trồng trọt với 19 sản phẩm đặc trưng của tỉnh; trong đó có nhãn lồng, vải lai chín sớm Phù Cừ, nghệ vàng Khoái Châu, quất cảnh và cây cảnh Văn Giang, nếp thơm Hưng Yên... Trong số này, phấn đấu có 2 sản phẩm đạt 3 sao trở lên, 13 sản phẩm đạt 4 sao và 4 sản phẩm đạt 5 sao. Ngoài sản phẩm trồng trọt, 7 sản phẩm chăn nuôi, thủy sản, 12 sản phẩm thủ công mỹ nghệ và 15 sản phẩm sơ chế, chế biến cũng được tiêu chuẩn hóa đạt 3 -5 sao.
Để đạt được mục tiêu đề ra, ngay sau khi triển khai Chương trình OCOP, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất và người dân chú trọng đầu tư đổi mới công nghệ và tăng công suất các cơ sở đã có; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch; hướng tập trung phát triển sản phẩm sạch gắn với công nghiệp chế biến ở vùng sản xuất tập trung, xây dựng thương hiệu, cung cấp sản phẩm cho các siêu thị, chợ đầu mối và doanh nghiệp xuất khẩu. Tích cực quảng bá, tiếp thị sản phẩm, tổ chức các sự kiện xúc tiến thương mại; phát triển các hợp tác xã và các tổ hợp tác, doanh nghiệp tham gia chương trình OCOP và triển khai các dự án thành phần của chương trình này. Bên cạnh đó, tỉnh cũng có kế hoạch xây dựng chiến lược phát triển và thương mại hóa các sản phẩm chủ lực, phát triển sản phẩm dịch vụ OCOP và hệ thống quản lý chất lượng...
Tuy nhiên, theo một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất làng nghề, với thực trạng sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ và tự phát của các cơ sở như hiện nay thì việc lựa chọn sản phẩm đăng ký tham gia chương trình OCOP để xét, đánh giá và xếp hạng đạt chuẩn từ 3 sao trở lên còn gặp nhiều khó khăn. Đồng chí Lê Văn Thắng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và PTNT) cho biết: Để sản phẩm của Chương trình OCOP thật sự chất lượng, có thương hiệu đòi hỏi phải có sự tiếp sức, hỗ trợ của các cơ quan chức năng. Các ngành chức năng cần phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố đẩy mạnh việc truyền thông quảng bá cho các sản phẩm OCOP và kết hợp các sản phẩm; cần đưa các tour tham quan các điểm sản xuất sản phẩm OCOP, kết hợp vừa giới thiệu sản phẩm OCOP vừa giới thiệu được sản phẩm du lịch.